Tuesday, September 22, 2020

हिमताल विष्फोटनको खतरा बढ्दो

विश्वव्यापी तापमान वृद्धिका कारण विश्वभरका हिमतालहरुको संख्या  र आयतन बढ्दै जाँदा हिमाली क्षेत्रका मानव बस्तीहरुमाथी जोखिम बढ्दै गएको छ । हिमनदीहरु खुम्चिँदै गइरहेका छन् भने हिमतालहरुको संख्या, आकार र आयतन बढ्दै गएको छ ।

हालसालै विश्वविख्यात विज्ञान पत्रिका "नेचर"मा क्यानडाको एक विश्वविद्यालयका अनुसन्धाताहरुले गरेको अनुसन्धानको हवाला दिँदै एक लेख प्रकाशित भएको छ । लेखमा प्रकाशित एक तथ्यांकका अनुसार पछिल्ला तीन दशकमा पृथ्वीभरका हिमतालहरुको आयतनमा करिब ५० प्रतिशतले वृद्धि भएको छ ।

यस अनुसन्धानमा अन्टार्कटिका बाहेकका पृृथ्वीभरका २५०,००० भन्दा बढी हिमतालहरुको अध्ययन गरिएको थियो । सन् १९९० देखि २०१८ सम्मको अवधिमा हिमतालहरुको स‌ंख्या ९,४१४ बाट बढेर १४,३९४ पुगेको पाइयो । यी हिमतालहरुको सतहको जम्मा क्षेत्रफल ५१ प्रतिशतले वृद्धि हुँदा आयतनमा भने ४८ प्रतिशतले वृद्धि भएको पाइएको छ ।

हिमतालहरुको आकारमा यसरी अस्वाभाविक वृद्धी हुँदा तल्लो तटीय क्षेत्रमा बाढीको जोखिम बढ्दै गएको छ । हिमतालहरु कमजोर र खुकुलो भूधरातलमा अवस्थित हुने भएकाले तालमा पानीको मात्रा बढ्दा विष्फोटनको खतरा पनि बढी हुन्छ । 

नेचरमा प्रकाशित लेख पढ्न तल दिइएको लिंकमा क्लिक गर्नुहोला ।

https://www.nature.com/articles/d41586-020-02560-6